سابقه فعالیت بیمه در کشور به صورت غیر رسمی بیش از یک قرن است .نخستین بار در سال ۱۲۸۹ خورشیدی دو شرکت بیمه خارجی به تاسیس نمایندگی در ایران اقدام کردند .اولین قانونی که در ایران درخصوص شرکت های بیمه به تصویب رسید قانون مربوط به ثبت شرکت ها مصوب دوم آذر ۱۳۱۰ است که در ماده ۸ آن شرکت های بیمه اعم از ایرانی و خارجی را تابع نظام نامه ای دانست که از طرف وزارت عدلیه تنظیم می شود .
تاسیس شرکت سهامی بیمه ایران در ۱۵ آبان ۱۳۱۴ وتصویب قانون بیمه در هفتم اردیبهشت ۱۳۱۶ را باید نقطه آغاز تحولات بازار بیمه کشور دانست . با تصویب این قانون حدود ۱۰ شرکت بیمه خارجی شعب و نمایندگی های خود در ایران را ثبت کردند . درسال ۱۳۲۹ نخستین شرکت بیمه خصوصی ایرانی به نام “بیمه شرق ” تاسیس شد و پس از آن در دهه های بعد تعداد دیگری از شرکت های بیمه خصوصی ایرانی و یا با سرمایه گذاری مشترک ایرانی و خارجی در ایران آغاز به فعالیت کردند.
نظارت و بیمه گری توامان شرکت سهامی بیمه ایران در بازار بیمه موجب شد که سیاست گذاران به دنبال تفکیک تصدی از سیاست گذاری و نظارت در بازار بیمه باشند و با تاسیس بیمه مرکزی تحولات صنعت بیمه شتاب بیشتری گرفت .
قانون تأسیس بیمه مرکزى ایران و بیمهگرى در ۳۰ خرداد ۱۳۵۰ در ۷۷ ماده به تصویب رسید و نحوه فعالیت و عملیات بیمه را در مورد شرکتهاى داخلى و خارجى ترسیم نمود . ماده (۱ ) این قانون اعلام کرده است که :
بهمنظور تنظیم و تعمیم و هدایت امر بیمه در ایران و حمایت بیمهگذاران و بیمهشدگان و صاحبان حقوق آنها و همچنین بهمنظور اعمال نظارت بر این فعالیت، مؤسسهاى به نام بیمه مرکزى طبق مقررات این قانون با اهداف زیر تأسیس مىگردد.
تنظیم بازار بیمه کشور و هدایت آن از طریق تصویب آیین نامه ها و مقررات
توسعه و تعمیم بیمه های بازرگانی
اعطای مجوز تأسیس شرکت ها و شبکه کارگزاری و نظارت بر فعالیت شرکتهای بیمه ای به نمایندگی از دولت در بازار
انجام امور اتکایی اجباری برای مؤسسات بیمه ای
قبولی و واگذاری بیمه های اتکایی با مؤسسات داخلی و خارجی
بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران در تلاش است تا با تکیه بر تجربه چندین ساله و دانش فنی کارشناسان و مدیران خود، رسالتی را که به موجب قانون برعهده این سازمان قرار گرفته است هرچه مطلوبتر به انجام رساند. اهم وظایف و اختیارات بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران طبق قانون مذکورعبارت است از:
– تهیه آییننامهها و مقررات برای حسن اجرای امر بیمه
– تهیه اطلاعات لازم از عملکردمؤسسات بیمه فعال در بازار بیمه ایران
– انجام بیمههای اتکایی اجباری
– قبول یا واگذاری بیمههای اتکایی به مؤسسات بیمه داخلی یا خارجی
– ارشاد، هدایت ونظارت برمؤسسات بیمه و حمایت از آنهابرایحفظ سلامت بازار بیمه
– تنظیم امور نمایندگی و دلالی بیمه و نظارت بر امور بیمه اتکایی .